Món bánh dày đã có từ rất lâu trên mảnh đất Văn Giang, được cha ông dặn dò con cháu phải giữ mãi đặc sản này, không được để thất truyền. Và thế rồi, người dân nơi đây đời nối đời làm món bánh này và luôn coi đó là món quà quý của miền đất yên ả này. Những chiếc bánh dày truyền thống làng Gàu được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp cái hoa vàng.
Người làng Gàu kĩ lưỡng, tỉ mẩn trong việc chọn gạo làm bánh. Sau khi thóc được xay xát, người già và trẻ nhỏ được phân cho công việc sàng, lựa gạo. Hạt gạo phải chắc, trắng ngần, mịn mẩy, những hạt sâu lép được bỏ loại ra ngoài. Phải như vậy, khi thành phẩm cả miếng bánh mới đạt độ dẻo thơm, dai mịn. Gạo được ngâm với nước sạch sau đó giã đều tay rồi nặn thành những chiếc bánh giầy trắng tinh, tròn trịa. Công đoạn làm nhân bánh khá cầu kỳ, cần sự khéo léo của người làm, nhân bánh làm từ đỗ xanh, đỗ được ngâm và đãi sạch vỏ, tiếp đến đồ chín rồi giã nhuyễn và cuối cùng là nắm thành những nắm nhỏ xinh. Khi bột và nhân đã làm xong người làm sẽ tra nhân vào giữa rồi nặn thành những chiếc bánh xinh xắn, thơm ngon. Nếu muốn có bánh nhân mặn thì người làm cho thêm thịt lợn băm hoặc xay nhỏ, bánh ngọt thì thêm đường vào nhân đỗ xanh là được. Sau khi đồ xong, bánh sẽ có màu trắng tinh, tròn trịa, dẻo dai và mùi thơm ngon đến khó cưỡng. Đặc sản nổi tiếng nay đã vượt qua lãnh thổ Hưng Yên, xứng đáng là thứ quà quê lên phố. Cứ độ Tết đến xuân về và ngày giỗ Tổ, trên mâm cỗ lễ không thể thiếu bánh dày làng Gàu để thể hiện lòng hiếu kính của con cháu đối với tiên tổ. Ngoài ra, bánh dày còn được biết đến với ý nghĩa về sự hòa hợp và hạnh phúc viên mãn, tròn đầy. Vì thế, trong ngày vui của các cặp đôi, bánh dày cũng được xuất hiện.
Qua những thăng trầm của lịch sử, xứ nhãn vẫn còn lưu giữ những món quà quê có sức hấp dẫn người thưởng thức. Ai xa quê khi nhắc tới bánh dày, trong tâm cũng bồi hồi nhớ về dư vị chứa đựng niềm thương và nỗi nhớ !
Ngô Huyền Trang
