Người dân địa phương kể rằng tên gọi của món ăn này gắn với chính những cánh đồng lúa trù phú nơi đây. Gạo nếp được trồng trên những thửa ruộng rộng lớn, còn cá rô đồng sinh sôi trong dòng nước giàu phù sa. Cá ăn màu lúa nên thịt chắc, béo tròn, bụng đầy trứng – tạo nên nguyên liệu đặc biệt ngon cho món ăn. Sự kết hợp tưởng như mộc mạc giữa gạo nếp và cá rô lại tạo thành một món đặc sản có hương vị hài hòa, độc đáo và khó quên.
Ảnh: Nhà hàng quán cà Thái Bình
Nguyên liệu làm xôi cá rô đồng rất quen thuộc: nếp cái hoa vàng, cá rô đồng, hành khô, gừng, nước mắm, muối hạt, mỡ gà, hạt tiêu và rau răm – những thứ gắn liền với bếp Việt nhưng khi kết hợp lại tạo nên nét tinh tế rất riêng.
Món xôi này đòi hỏi người nấu phải tỉ mỉ trong từng công đoạn. Nếp cái hoa vàng phải chọn loại hạt tròn đều, thơm nhẹ; vo sạch, ngâm từ 6–8 tiếng rồi xóc với chút muối trước khi đem đồ. Cá rô đồng chọn những con mình dày, nhiều trứng; sau khi làm sạch được nướng trên than hoa cho dậy hương rồi mới luộc nhanh với vài lát gừng để khử mùi và làm thịt săn lại. Khi cá nguội, người nấu gỡ lấy thịt, ướp với nước mắm, chút hạt tiêu rồi phi thơm cùng hành khô, rau răm.
Mỡ gà được đun lấy phần mỡ trong, dùng để phi hành tím và rau răm tạo thành lớp topping vàng ươm, thơm dịu – cũng là yếu tố giúp món ăn thêm béo ngậy và tròn vị. Khi xôi chín, người nấu xới ra bát, rắc đều phần cá rô phi lên trên, rưới chút mỡ gà và hoàn thiện bằng lớp hành, rau răm giòn thơm.
Vào những ngày se lạnh, được thưởng thức bát xôi cá rô đồng nóng hổi – nơi vị dẻo thơm của nếp hòa cùng vị ngọt chắc của cá rô, điểm chút béo nhẹ của mỡ gà và hương rau răm thoang thoảng – thực khách sẽ cảm nhận trọn vẹn sự ấm áp và mộc mạc của ẩm thực làng quê Bắc Bộ. Xôi cá rô đồng không chỉ ngon ở hương vị, mà còn lưu giữ trong mình cả một nét văn hóa ẩm thực truyền thống của vùng quê Hưng Yên.
Bài: Nguyễn Huyền - TTXTDLHY
Ảnh: Sưu tầm
