Phạm Ngũ Lão sinh năm 1225 tại làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, tỉnh Đông nay là thôn Phù Ủng, xã Phạm Ngũ Lão, tỉnh Hưng Yên. Ông là vị tướng văn võ song toàn, được Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn hết sức tin cậy, rèn luyện, tiến cử với triều đình và trở thành vị tướng phò tá 3 đời vua nhà Trần. Cuộc đời ông gắn liền với chiến trận và những chiến công vang dội, hiển hách góp phần cùng với quân dân nhà Trần đánh thắng giặc Nguyên Mông xâm lược, đem lại thái bình cho đất nước và cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Phạm Ngũ Lão mất tại phủ đệ vua ban ở Thăng Long. Sau khi mất, ông được nhà vua phong là “Thượng đẳng phúc thần”.
Quần thể di tích đền phù Ủng có giá trị nghệ thuật kiến trúc điêu khắc khá quý hiếm còn lưu lại trên đất Hưng Yên. Đền Phù Ủng nằm trên khu đất có thế “Thất tinh ứng hậu, hình nhân bái tướng, voi quỳ ngựa phục, bên bút bên nghiên bên cờ bên kiếm, ở giữa có mô hòn ngọc, cạnh dòng sông Cửu Yên như rồng uốn khúc, mà đầu rồng là khu đất dựng đền nhô hẳn ra khỏi làng”.
Đền Ùng là một quần thể di tích có kiến trúc đồ sộ, quy mô rộng lớn khá hoàn chỉnh được chia làm hai khu:Khu ngoài và Khu trong. Khu ngoài gồm Đền chính thờ Điện súy thượng tướng quân Phạm Ngũ Lão, bên trái là lăng Phạm Tiên Công, bên kia đường là đền Mẫu; Huê Văn Các kết cấu hình bát giác… Khu trong được bố cục theo kiểu ” Tiền Thần Hậu Phật” gồm đền thờ công chúa Tĩnh Tuệ (con gái Phạm Ngũ Lão), chùa Bảo Sơn (Cảm Ân Tự), lăng quốc công Vũ Hồng Lượng được làm bằng đá xanh với kiến trúc nghệ thuật chạm khắc đá nổi tiếng thời Hậu Lê.
.jpg)
Múa rồng ở lễ hội truyền thống đền Phù Ủng
Năm 1988, đền Phù Ủng được công nhận là di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia. Hằng năm lễ hội được diễn ra từ ngày 10 đến 13 tháng Giêng để tưởng nhớ tướng quân Phạm Ngũ Lão. Hàng năm di tích lịch sử đền Phù Ủng thu hút hàng ngàn lượt khách về thăm quan và chiêm bái.
Về thăm đền là dịp để du khách tỏ lòng tôn kính đối với vị tướng tài giỏi của dân tộc và cũng để tham quan vẻ đẹp độc đáo của nơi đây.