Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phan Tâm phát biểu khai mạc. Ảnh: TITC
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phan Tâm cho biết Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ chủ trì xây dựng Đề án Chuyển đổi số lĩnh vực văn hóa, đây là một văn bản tổng thể, chuyên sâu, toàn diện. Nếu như hội thảo khởi động đầu tháng 7 đã mở ra những định hướng ban đầu, thì hội thảo lần này tập trung đi sâu vào những nội dung cốt lõi của Đề án. Do chưa có một “Chiến lược Chuyển đổi số lĩnh vực văn hóa” riêng, Đề án này vừa đóng vai trò chiến lược - xác định tầm nhìn, quan điểm, mục tiêu, định hướng dài hạn; vừa là chương trình triển khai với các nhiệm vụ, giải pháp, lộ trình cụ thể, có thể thực hiện ngay và đem lại kết quả trong trung hạn. Nói cách khác, Đề án không chỉ trả lời câu hỏi “làm gì ngay” mà còn định hình “đi đâu và đi như thế nào” trong 10 - 15 năm tới.
Theo Thứ trưởng Phan Tâm, nội dung chiến lược của Đề án cần được xây dựng trên cơ sở bám sát quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước về phát triển văn hóa, gắn với Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế; xuất phát từ đặc thù của lĩnh vực văn hóa, vừa bảo tồn giá trị truyền thống đòi hỏi tính nguyên bản, vừa sáng tạo sản phẩm và dịch vụ văn hóa mới đáp ứng nhu cầu đa dạng, cá nhân hóa của công chúng trong môi trường số; đồng thời tận dụng tối đa cơ hội từ các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR), dữ liệu lớn (Big Data), blockchain… để mở rộng sáng tạo, tăng khả năng tiếp cận và trải nghiệm văn hóa, thúc đẩy công nghiệp văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phạm Văn Thủy tham dự hội thảo. Ảnh: TITC
Về mục tiêu, Thứ trưởng nhấn mạnh đến bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc; giữ gìn và phát triển bản sắc văn hóa Việt Nam; tăng cường sức mạnh mềm quốc gia; lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới; chấn hưng văn hóa trong nước; và coi ứng dụng công nghệ số là phương thức trọng yếu để thực hiện các mục tiêu này. Thứ trưởng Phan Tâm đồng thời nêu sáu nguyên tắc chiến lược, trong đó nhấn mạnh bảo đảm hài hòa giữa bảo tồn và phát triển; kết hợp công nghệ tiên tiến với tri thức bản địa; lấy người dân và cộng đồng sáng tạo làm trung tâm; liên kết và chia sẻ dữ liệu văn hóa; khuyến khích mô hình kinh tế số trong văn hóa; và bảo đảm an toàn, an ninh, chủ quyền số.
Thứ trưởng đồng thời khẳng định công nghiệp văn hóa là trụ cột kinh tế kỹ thuật của chiến lược, đóng vai trò biến giá trị văn hóa thành sản phẩm cụ thể, hiện hữu, có sức cạnh tranh trong và ngoài nước, đồng thời tạo nguồn lực bền vững để đầu tư trở lại cho bảo tồn và phát triển. “Chuyển đổi số không chỉ là xu thế công nghệ, mà là phương thức cốt lõi để tổ chức, phát triển văn hóa toàn diện và hiện đại”, Thứ trưởng Phan Tâm nhấn mạnh.
Trung tâm Chuyển đổi số Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình bày báo cáo khảo sát. Ảnh: TITC
Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC
Phát biểu tại hội thảo, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng nhấn mạnh, trong bối cảnh chuyển đổi số, bảo vệ bản quyền số là yếu tố then chốt để bảo vệ thành quả sáng tạo, khuyến khích đổi mới và phát triển công nghiệp văn hóa bền vững. Việt Nam đã bước đầu hoàn thiện khung pháp lý, tham gia nhiều công ước quốc tế và triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu bản quyền, song vi phạm trên môi trường mạng vẫn phổ biến, tinh vi. Để tận dụng cơ hội mở rộng thị trường, gia tăng doanh thu và nâng cao sức cạnh tranh, cần tiếp tục hoàn thiện pháp luật chuyên biệt, ứng dụng công nghệ mới như AI, blockchain trong giám sát, nâng cao nhận thức cộng đồng, hỗ trợ nguồn lực cho sáng tạo và tăng cường hợp tác quốc tế.
Đại diện Viettel Solutions trình bày tham luận. Ảnh: TITC
Tại hội thảo, đại diện Tổng Công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel Solutions nhấn mạnh dữ liệu đã trở thành nguồn tài nguyên quan trọng, là yếu tố cốt lõi, quyết định sự thành công của quá trình chuyển đổi số ở mọi cấp độ - từ tổ chức, doanh nghiệp đến quốc gia. Việc xây dựng, kết nối và khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu, nhất là dữ liệu dùng chung và dữ liệu mở, sẽ là nền tảng để thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện. Doanh nghiệp đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp liên thông toàn ngành, thiết lập bộ chỉ số điều hành thống nhất, áp dụng dashboard trực quan và trợ lý ảo AI, đồng thời hoàn thiện khung quản trị dữ liệu và hạ tầng công nghệ.
Đại diện Tổng Công ty VTC trình bày tham luận. Ảnh: TITC
Ở góc nhìn khác, tham luận “Chuyển đổi số văn hóa - Nền tảng cho công nghiệp game mang bản sắc Việt” của Tổng Công ty Truyền thông Đa phương tiện VTC khẳng định công nghệ đang thay đổi cách công chúng tiếp nhận văn hóa, trong đó game trở thành hình thức “kể chuyện mới” giúp đưa văn hóa Việt đến gần hơn thông qua trải nghiệm nhập vai, tương tác và đồng sáng tạo. Chuyển đổi số văn hóa sẽ tạo nền tảng cho ngành game thông qua số hóa, chuẩn hóa dữ liệu di sản, bảo vệ bản quyền, kết nối với công nghệ AI, 3D, VR/AR và mở truy cập có kiểm soát để khuyến khích sáng tạo. Đây là thời điểm thuận lợi để hình thành hệ sinh thái “game kể chuyện Việt Nam”, nơi Bộ VHTTDL, doanh nghiệp và cộng đồng cùng hợp tác, biến game Việt thành sứ giả văn hóa trên không gian số.
Thứ trưởng Phan Tâm kết luận hội thảo. Ảnh: TITC
Hội thảo đã ghi nhận nhiều tham luận và ý kiến tâm huyết từ các chuyên gia, doanh nghiệp, cơ quan quản lý và địa phương, xoay quanh các nội dung trọng tâm của chuyển đổi số văn hóa như: Hoàn thiện khung pháp lý thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực di sản văn hóa: Tiếp cận từ thực tiễn triển khai; Công nghệ tiên tiến trong chuyển đổi số ngành văn hoá Việt Nam; phim trường số Việt Nam; Số hoá tài nguyên văn hoá và phối hợp xây dựng hệ thống di sản số của Bảo tàng Văn hoá các dân tộc Việt Nam... Đây sẽ là những gợi mở quan trọng giúp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoàn thiện Đề án Chuyển đổi số lĩnh vực văn hóa, nhằm vừa bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy sáng tạo và quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới trong thời đại số.
Theo: Trung tâm Thông tin du lịch - Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam
