Công trình được xây dựng trên khuôn viên hơn 1.100 m2. Nơi đây lưu giữ các hiện vật, tư liệu lịch sử về Lực lượng Nữ du kích Hoàng Ngân Hưng Yên và giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp, tinh thần cách mạng sáng ngời của đồng chí Vũ Thị Kính (Trần Thị Khang). Sau khi thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Việt Nam, trong số các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, tỉnh Hưng Yên là địa bàn trọng yếu diễn ra hàng loạt tội ác của kẻ thù. Chúng thẳng tay cướp bóc, tàn phá nhà cửa, bắn giết, lập tề xây bốt, xây dựng hệ thống phòng thủ chỉ điểm và chính quyền tay sai. Chỉ trong thời gian ngắn, hàng ngàn cán bộ và nhân dân bị giết hại, hàng ngàn nóc nhà bị thiêu cháy, hàng ngàn chị em phụ nữ bị hãm hại. Lòng dân oán hận không nguôi, nhất tề đứng lên đánh đuổi thực dân Pháp để giành lại tự do. Hưởng ứng Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vào cuối năm 1946, các thôn, xã ở tỉnh Hưng Yên đã hình thành các tổ chức, tiểu đội, trung đội du kích, trong đó, số chị em tham gia chiếm trên 30%. Sau Hội nghị quân dân toàn quốc đầu năm 1947, Tỉnh Hội phụ nữ phối hợp với Tỉnh đội thành lập Đội Nữ du kích Trưng Trắc, huyện Văn Lâm. Trong buổi lễ truy điệu đồng chí Hoàng Ngân - Bí thư Trung ương lâm thời Phụ nữ cứu quốc Việt Nam, tại huyện Tiên Lữ, Tỉnh Hội phụ nữ đã tham mưu với Tỉnh ủy lấy tên đồng chí Hoàng Ngân đặt cho phong trào nữ du kích Hưng Yên, thành phong trào nữ Du kích Hoàng Ngân.
Trong thực tiễn Cách mạng đã xuất hiện những tấm gương hy sinh anh dũng, trong đó có đồng chí Vũ Thị Kính. Tháng 12 năm 1946 khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, chị Vũ Thị Kính thoát ly gia đình, tham gia hoạt động cách mạng với bí danh Trần Thị Khang. Năm 1949, chị là Bí thư Ban chấp hành Hội phụ nữ cứu quốc, kiêm chỉ huy đội du kích Hoàng Ngân huyện Phù Cừ. Tháng 6 năm 1950, trong một cuộc bao vây lùng sục của thực dân Pháp, chị bị bắt dưới hầm bí mật. Chúng đưa chị về giam tại bốt La Tiến, tìm mọi cách dụ dỗ để chị khai báo cơ sở cách mạng và lực lượng du kích của ta. Dụ dỗ không được, chúng đã dùng cực hình tra tấn nhưng tất cả những hình thức tra tấn đều không khuất phục được tinh thần quật cường của người nữ chiến sĩ cách mạng. Chị bị chúng treo ngược lên cây đa La Tiến, cắt cổ và vứt xác xuống dòng sông Luộc. Chị hy sinh lúc tuổi đời còn rất trẻ khi mới 21 tuổi. Đó là lứa tuổi với bao khát vọng, hoài bão và những ước vọng cống hiến của tuổi thanh xuân cho quê hương, cho đất nước.
Với những đóng góp của Lực lượng Nữ du kích Hoàng Ngân Hưng Yên trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và sự hy sinh cao cả của Liệt sỹ, Anh hùng LLVTND Vũ Thị Kính, ngày 12.6.2018, UBND tỉnh đã ra quyết định xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đối với Nhà lưu niệm Lực lượng Nữ du kích Hoàng Ngân Hưng Yên và Liệt sỹ, Anh hùng LLVTND Vũ Thị Kính.
Nhà lưu niệm có bố cục mặt bằng hình chữ Đinh gồm: 05 gian Tiền tế và 02 gian Hậu cung. Các cấu kiện, thành phần kiến trúc được làm theo phong cách kiến trúc truyền thống. Gian chính giữa thờ tượng Liệt sỹ, Anh hùng LLVTND Vũ Thị Kính .Tiền tế là nơi giới thiệu, lưu giữ và trưng bày những hình ảnh tư liệu, bản trích liên quan đến lực lượng nữ du kích Hoàng Ngân, về phong trào phụ nữ Hưng Yên qua các thời kỳ cùng nhiều tư liệu, hiện vật gắn liền với cuộc đời, sự nghiệp và quá trình hoạt động cách mạng của Anh hùng LLVTND Vũ Thị Kính. Ngoài ra, còn có các hạng mục công trình khác như: nhà khách, nhà bia và cổng tam quan.
Nhà lưu niệm là địa chỉ đỏ giúp cho thế hệ trẻ biết ơn sự hy sinh cao cả của những nữ anh hùng để bảo vệ cho nền độc lập nước nhà.
TTXTDL
