“Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che”.
Từ bao đời nay, chiếc nón lá không chỉ là vật dụng để che mưa, che nắng của người dân Việt Nam mà còn thể hiện nét truyền thống mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. Để tìm hiểu về những chiếc nón lá truyền thống, hãy cùng tôi ghé thăm làng nghề nón lá Mão Cầu thuộc xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên.
Làng Mão Cầu - chốn thôn quê yên bình đã tồn tại và phát triển nghề làm nón lá truyền thống gần trăm năm. Dù trải qua bao đổi thay nhưng nghề làm nón vẫn gắn bó một cách tự nhiên với cuộc sống nơi đây. Đâu đó, là những hình ảnh các bà đang ngồi đan nón với những câu chuyện thường ngày, xa xa có các cô đội nón đang gặt lúa ở cánh đồng. Mỗi chiếc nón lá làng Mão Cầu đã và đang góp phần bảo tồn và gìn giữ nét văn hóa truyền thống của làng nghề.
Nét đẹp lao động
Một chiếc nón lá đơn sơ, mộc mạc tưởng chừng như rất đơn giản nhưng khi đến làng nghề tôi mới hiểu thêm sự vất vả, kỳ công cũng như khéo léo của những đôi bàn tay chân chất. Để có được chiếc nón ưng ý, các nghệ nhân làm nón phải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, đòi hỏi kỹ thuật, kinh nghiệm và sự cần mẫn. Từ khâu lựa chọn nguyên liệu như chọn lá nón, rẽ lá, là lá, làm khung, sợi cước, sợi chỉ len đến công đoạn uốn vành, quây lá, cắt hoa văn, chằm nón hoàn thiện và cuối cùng là trang trí. Một chiếc nón lá đẹp là lá phải trắng, phẳng, không có kẽ hở, đường khâu mượt mà, những mũi khâu trên mỗi vành nón phải đều nhau.
Trải nghiệm khâu nón lá Mão Cầu
Người dân ở làng Mão Cầu thường làm chuyên cho từng công đoạn như dịch vụ chuyên là lá nón, chuyên chẻ vót nẹp, chuyên hoàn thiện sản phẩm, chuyên mua gom đưa đi tiêu thụ...
Hàng năm, làng nghề vẫn sản xuất hàng nghìn chiếc nón đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của thị trường trong và ngoài tỉnh. Nón bán chạy nhất vào những tháng hè, còn vào mùa mưa, tuy bán chậm hơn nhưng những người dân nơi đây vẫn tranh thủ lúc nông nhàn.
Những người thợ đang gửi gắm tình yêu nghề vào từng chiếc nón lá
Ngày nay, nón lá còn được sử dụng như một đạo cụ trên sân khấu nghệ thuật hay một món quà lưu niệm của du khách khi đến thăm Hưng Yên. Nếu có dịp, hãy ghé thăm làng nón lá Mão Cầu để trải nghiệm với nghề làm nón truyền thống nhé!
PTTDL - Trung tâm TTXTDL Hưng Yên