Tại đây, các đại biểu đã nghe Thứ trưởng Bộ Du lịch, Công nghiệp sáng tạo và Nghệ thuật biểu diễn Malaysia, Giám đốc điều hành Hiệp hội Du lịch châu Á Thái Bình Dương, Giáo sư Đại học Konkuk trình bày về giải pháp, xu hướng và thách thức trong thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.

Ngành Du lịch Việt Nam chuyển dịch mạnh mẽ phát triển du lịch xanh, bền vững

Chia sẻ về định hướng chuyển đổi bền vững của Du lịch Việt Nam, Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh cho biết, ở cấp quốc gia, Bộ VHTTDL và Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã đưa ra chiến lược và kế hoạch hành động để định hướng cho quá trình chuyển đổi bền vững. Chính phủ đã ban hành Quy hoạch hệ thống Du lịch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 trong đó xác định rõ mục tiêu phát triển du lịch xanh, bền vững, gắn với bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Bộ VHTTDL đã ban hành chương trình “Phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh”, đề án phát triển du lịch sinh thái, phát triển du lịch cộng đồng. Chủ đề Năm Du lịch Quốc gia của Việt Nam gần đây cũng tập trung vào chủ đề du lịch bền vững: Năm Du lịch Quốc gia năm 2022 tại Quảng Nam với chủ đề “Điểm đến du lịch xanh”, năm 2023 tại Bình Thuận với chủ đề “Hội tụ xanh”.

Ở cấp địa phương, các cơ quan quản lý du lịch đã phát động nhiều chiến dịch bảo vệ môi trường du lịch. Một số điểm sáng trong phát triển du lịch xanh tại Việt Nam có thể kể đến là Hội An với dự án “Thành phố không rác thải nhựa”, vịnh Hạ Long “Không sử dụng đồ nhựa một lần”, Đà Lạt với mô hình “Du lịch xanh và bền vững”, Ninh Bình với dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa trong ngành du lịch” được tài trợ bởi Chương trình Phát triển của Liên Hợp quốc (UNDP)... Các chương trình khuyến khích giảm thiểu rác thải du lịch được triển khai rộng rãi nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng và du khách về bảo vệ môi trường.

Đồng hành cùng cơ quan quản lý, các doanh nghiệp du lịch cũng có những bước tiến lớn trong thúc đẩy du lịch xanh. Nhiều doanh nghiệp du lịch Việt Nam đã tích hợp các yếu tố bền vững vào sản phẩm và dịch vụ của mình. Các tour du lịch sinh thái, du lịch “net zero”, nghỉ dưỡng gần gũi với thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa bản địa, nông nghiệp hữu cơ... ngày càng phổ biến.

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã phổ biến và hướng dẫn, khuyến khích các địa phương, doanh nghiệp ứng dụng tiêu chuẩn Khách sạn Xanh của ASEAN trong hoạt động kinh doanh lưu trú du lịch. Một số hệ thống khách sạn và khu nghỉ dưỡng cao cấp tại Việt Nam như Vinpearl, Fusion Resorts và Six Senses cũng đang tiên phong trong việc sử dụng năng lượng tái tạo và giảm thiểu rác thải”, Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh thông tin.

Về tiếp thị sản phẩm, doanh nghiệp cũng đang thay đổi rõ rệt. Doanh nghiệp tăng cường sử dụng các chứng nhận xanh quốc tế để tạo dựng uy tín, và chủ động chia sẻ các câu chuyện phát triển bền vững qua mạng xã hội. Họ cũng tạo ra các trải nghiệm “xanh” cho du khách như tham gia trồng cây ở Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà, trồng lúa tại các làng quê, hay dọn rác ở vịnh Hạ Long.

Một ví dụ rất tiêu biểu là Làng rau Trà Quế ở Hội An. Năm 2025, làng được UN Tourism vinh danh là một trong những Làng du lịch tốt nhất. Tại đây, du khách không chỉ được xem mà còn tham gia trực tiếp vào công việc làm đồng, trồng rau hữu cơ cùng người dân. Đây là điển hình tốt cho thấy du lịch xanh có thể kết nối con người và thiên nhiên hơn.

Tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức về du lịch bền vững

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã tăng cường hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về du lịch bền vững đối với du khách và cộng đồng địa phương. Các hoạt động này được thực hiện đồng bộ từ cấp trung ương đến địa phương, với sự tham gia của nhiều cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp trong ngành du lịch.

Chiến lược truyền thông quốc gia có thể kể đến “Chiến lược Marketing Du lịch Việt Nam đến năm 2030” trong đó nhấn mạnh việc ứng dụng công nghệ số để hiện đại hóa các hoạt động marketing, nâng cao hiệu quả truyền thông quốc tế và khẳng định hình ảnh du lịch Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Cục trưởng cho biết, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã ra mắt chuyên trang Môi trường du lịch Việt Nam (https://moitruongdulich.vn) và quảng bá du lịch xanh trên website https://vietnam.travel nhằm cung cấp thông tin, hướng dẫn và chia sẻ mô hình, kinh nghiệm, dự án về du lịch bền vững, biến đổi khí hậu, bảo tồn văn hóa-di sản. Đây là kênh truyền thông chính thức, giúp du khách và doanh nghiệp tiếp cận các kiến thức tốt về du lịch bền vững.

Năm 2024, Việt Nam đã đăng cai Hội nghị quốc tế về du lịch nông thôn lần thứ nhất của UN Tourism nhằm khẳng định vai trò quan trọng của du lịch thúc đẩy phát triển bền vững khu vực nông thôn; tổ chức Diễn đàn Du lịch cấp cao “Chuyển đổi xanh, du lịch NET ZERO - Kiến tạo tương lai” nhằm tăng cường phổ biến về chuyển đổi xanh, thúc đẩy phát triển NET ZERO cho cộng đồng doanh nghiệp du lịch Việt Nam.

Bên cạnh đó, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã triển khai Chiến dịch truyền thông “Việt Nam: Đi Để Yêu!” trên nền tảng YouTube và các mạng xã hội, nhằm quảng bá hình ảnh du lịch Việt Nam bền vững, an toàn, thân thiện và hấp dẫn.

Song song với đó, nhiều địa phương đã chủ động phát động các chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về du lịch bền vững trong cộng đồng. Có thể kể đến Dự án “Một ngày du lịch Net Zero ở Huế”, chương trình Du lịch xanh Hạ Long, kêu gọi người dân và du khách tham gia bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa một lần và sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Việt Nam cũng đang tích cực hợp tác với các tổ chức quốc tế, các nước đối tác trong việc triển khai các chương trình truyền thông về du lịch bền vững như: Dự án “Du lịch Thụy Sỹ vì sự phát triển bền vững tại Việt Nam” (ST4SD) giai đoạn 2024-2027 được triển khai nhằm mục đích phát triển ngành Du lịch Việt Nam bền vững và toàn diện hơn; Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch (GREAT) thực hiện từ 2017-2027 với Chính phủ Úc nhằm phát triển nguồn nhân lực du lịch và cải thiện các mô hình quản lý điểm đến bao trùm...

“Truyền thông số hiện nay đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam ra thế giới”, Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh nhận định.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để hỗ trợ quản lý điểm đến bền vững

Trao đổi tại phiên thảo luận, Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh nhấn mạnh Việt Nam coi chuyển đổi số là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Điều này đã được thể hiện rõ trong Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 Bộ Chính trị, nhấn mạnh vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ngành Du lịch Việt Nam đang tập trung xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, tích hợp dữ liệu từ các địa phương, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Việc hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ, phát triển các ứng dụng của Việt Nam giúp giảm phụ thuộc vào nền tảng nước ngoài và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã xây dựng và đưa vào vận hành các nền tảng số dùng chung trong toàn ngành Du lịch nhằm ba mục tiêu quan trọng: (1) Hỗ trợ công tác quản lý từ Trung ương đến cơ sở; (2) Hỗ trợ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; và (3) Nâng cao trải nghiệm của khách du lịch.

Cụ thể, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch quốc gia, bao gồm thông tin về doanh nghiệp lữ hành, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên, điểm đến du lịch và các dịch vụ liên quan. Hệ thống này giúp quản lý thông tin du lịch một cách hiệu quả và đồng bộ, hỗ trợ công tác quản lý, điều hành và hoạch định chính sách phát triển du lịch bền vững.

Hỗ trợ áp dụng hệ thống vé điện tử “Trực tuyến - Liên thông - Đa phương thức” tại một số điểm đến du lịch nổi bật như Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, Đền Quán Thánh, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam... Đây là giải pháp mới có hiệu quả vượt trội, nhằm hỗ trợ các điểm du lịch đổi mới phương thức quản trị hệ thống vé tham quan, giúp kiểm soát lượng khách, giảm thiểu tình trạng quá tải và nâng cao trải nghiệm du khách, báo cáo theo hướng khoa học, thuận tiện.

Phát triển ứng dụng “Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel” - là nền tảng số tích hợp đa dịch vụ nhằm hỗ trợ toàn diện du khách với nhiều tiện ích như: Tra cứu thông tin du lịch, bản đồ số du lịch, đặt vé máy bay, đặt phòng, mua vé tham quan, mua sắm hàng hóa, quản lý tour du lịch, phản ánh tới cơ quan chức năng... và ứng dụng “Quản trị và Kinh doanh du lịch” hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch kết nối với khách hàng, thiết lập điểm chấp nhận thanh toán trực tuyến, cung cấp sản phẩm, kết nối với cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch.

Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh khẳng định: "Công nghệ số không chỉ giúp ngành Du lịch vận hành hiệu quả hơn, mà còn là một công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy du lịch bền vững, giúp giảm áp lực lên môi trường, quản lý lượng khách, phân bổ lại dòng khách, và hỗ trợ bảo tồn tài nguyên du lịch".

Hội nghị Ngành Du lịch thế giới lần thứ 4 với chủ đề “Chuyển đổi bền vững ngành công nghiệp du lịch” diễn ra tại Hàn Quốc. Hội nghị nhằm thảo luận về các cơ hội, thách thức và giải pháp trong quá trình chuyển đổi ngành du lịch theo hướng bền vững; đồng thời chia sẻ chính sách, chiến lược và mô hình hiệu quả giữa các quốc gia và tổ chức.

Nội dung chính của Hội nghị bao gồm các vấn đề về bảo tồn di sản, bảo vệ môi trường, hỗ trợ cộng đồng địa phương, phát triển kinh tế tuần hoàn và tiêu dùng có trách nhiệm, cũng như các xu hướng hành vi mới của du khách theo hướng bền vững.

Theo: Trung tâm Thông tin du lịch - Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam