Đây là thức chấm được làm từ con cáy, vật báu trời ban cho vùng đất Hồng Tiến. Cáy sống trong tự nhiên vùng cửa sông, giáp với biển là môi trường nước lợ nên có độ đạm cao, mùi vị đặc trưng, thịt ngon, ngọt khác với cáy ở vùng nước ngọt.
Quy trình chế biến mắm cáy theo công thức thủ công truyền thống rất cầu kỳ, được thực hiện chặt chẽ. Để có thành phẩm mắm cáy thơm ngon người làm phải tỉ mỉ từ khâu chọn cáy tươi to, trưởng thành, khỏe mạnh, đủ tiêu chuẩn trọng lượng khoảng 200 con/kg, phù hợp để đạt được độ đạm chất lượng cao nhất. Muối biển cũng phải chọn loại muối trắng, sạch và hạt to vừa phải. Sau khi mua cáy về sơ chế, bóc yếm, rửa sạch, để ráo nước, ướp với muối rồi cho vào chum sành phơi nắng, ủ sương. Mắm cáy Hồng Tiến có 2 loại thơm ngon đặc biệt là: mắm trong và mắm đặc.
.jpg)
Để tạo ra mắm cáy trong, phải ướp cáy với muối trong chum sành rồi phơi nắng, phơi sương liên tục khoảng 8 tháng. Khi mắm ngấu thì chắt lấy nước cốt để vào bình, lọ thủy tinh tiếp tục phơi nắng đến khi váng muối trắng nổi lên, vớt bỏ phần muối, nước mắm thu được sẽ đạt độ thơm ngon đặc biệt. Cách làm mắm đặc khác một chút so với mắm trong. Ướp hỗn hợp cáy và muối để ngấu, sẽ đem ra xay nhuyễn, dùng vải thô lọc lấy phần nước cốt và bột rồi cho vào chai, lọ thủy tinh, phơi nắng, phơi sương sau một tháng sẽ thu được mắm ngon hảo hạng. Nước mắm cáy ngon sẽ có màu nâu hồng, sánh đặc, hương vị đậm đà đặc trưng.
Mắm cáy đã trở thành thức chấm tinh túy của đất trời, mà người dân Hồng Tiến dùng như một gia vị không thể thiếu trong mỗi bữa cơm gia đình. Mắm có thể sử dụng trực tiếp hay chế biến nhiều món ngon, là điểm nhấn mang lại sự ấm áp, gần gũi, mộc mạc và là tấm chân tình của người dân nơi đây.
Sản phẩm mắm cáy Hồng Tiến không chỉ là đặc sản ẩm thực địa phương mà đã trở thành một thứ quà quê hấp dẫn, được ưa chuộng trên thị trường. Đến Hưng Yên bạn đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức mắm cáy Hồng Tiến, một đặc sản ẩm thực ngon độc đáo, đậm đà vị quê.
Bài: Trung tâm XTDLHY
Ảnh: Sưu tầm
