Mảnh đất Hưng Yên không chỉ nổi tiếng với những di tích lịch sử văn hóa gắn liền với các lễ hội dân gian truyền thống, với cánh đồng lúa bao la bát ngát hay những cồn cát, bãi biển thơ mộng mà còn có những món ăn được chế biến từ hải sản nơi cửa biển đủ làm mê mẩn thực khách cho dù chỉ một lần thưởng thức.

          Gỏi Nhệch

          Nhệch hẳn là một cái tên xa lạ với nhiều người nhưng ở xã Thái Thụy đây là một loại cá hiếm có khó tìm mà có thể được chế biến thành một món gỏi trứ danh. Cá nhệch là loài da trơn, sống ở vùng đầm phá ven cửa sông hay hang động, có thể sống ở môi trường nước ngọt hoặc nước lợ. Đây không phải là loài cá có thể nuôi trồng được nên muốn ăn gỏi nhệch thì phải chịu khó lặn lội đánh bắt trong đầm lầy và rừng ngập mặn Thái Bình. Thế nhưng khi nếm được vị thịt cá ngon ngọt và béo bùi rồi thì có lẽ ai cũng đồng ý rằng công sức đã bỏ ra để bắt nhệch là hoàn toàn xứng đáng.

          Một thành phần không thể thiếu của gỏi nhệch là nước chấm được pha từ mắm tôm, có vị chua được lấy từ quả chay luộc lên và pha trộn thêm vị ngọt thanh của đường. Ngoài ra, một thành phần quan trọng nữa là các loại lá ăn kèm. Để có một bữa gỏi đủ vị, cần có rất nhiều loại lá và quả ăn kèm như lá sắn, lá sung, lá si, đài bi, vọng cách, đinh lăng, rau húng, tía tô, lá và quả vẹt, khế chua, quả sung, chuối xanh, ớt... sao cho đủ vị chua, cay, chát, đắng, thơm, bùi. Ăn gỏi nhệch cũng cần có cách thưởng thức riêng mới cảm nhận được vị ngon. Miếng nhệch được gói với các loại lá, nhúng vào nước chấm đưa vào miệng nhai thật kỹ để cảm nhận hết hương vị đặc trưng của món ăn. Nếu ăn quá nhanh, ăn vội sẽ không tận hưởng hết được vị ngọt, giòn, dai lại thơm mát của nó.

          Ngao Đồng Châu

          Bãi biển Đồng Châu nơi có những cánh đồng ngao bát ngát được người dân quây nuôi cùng những chòi canh cao tạo nên khung cảnh bình dị. Ngao sau khi thu hoạch sẽ được phân loại kích cỡ, đặc biệt là phân loại ngao trắng với ngao đỏ, ngao đỏ bán được giá hơn ngao trắng. Do điều kiện tự nhiên thuận lợi cùng quy trình nuôi ngao tự nhiên, ngao Đồng Châu luôn được đánh giá là to, béo ngậy, ngọt ngon hơn các vùng khác. Có rất nhiều món ăn bổ dưỡng được chế biến từ ngao như ngao hấp, ngao nướng mỡ hành, ngao nấu canh rong biển... đều đậm đà hương vị ngao tươi, dai mềm, béo ngậy với vị ngọt tự nhiên.

          Nộm Sứa

          Nếu đến Nam Cường, Thái Thụy đúng vào những ngày hè oi ả thì du khách không cần phải lo lắng bởi nơi đây có món nộm sứa nổi tiếng có thể xua tan cái nóng nực trong tức khắc. Đây là một món ăn có sự kết hợp hài hòa giữa đất và biển khi sứa sau khi chế biến kĩ càng thì được trộn cùng với vừng, lạc, dừa nạo, hành tây, lá chanh và ăn cùng rau kinh giới. Đặc biệt khi thưởng thức nộm sứa thì phải có bát mắm tôm chanh ớt bên cạnh để chấm, như vậy thì món ăn mới thực sự được hoàn thiện.

          Nộm sứa ngon là sau khi chế biến phải giòn, thơm và khô, khi thưởng thức thực khách cảm nhận được vị giòn tan của sứa, quyện với vị đậm đà nước mắm cốt, ngầy ngậy của lạc, thơm dịu ngọt của dừa và một chút vị của mực khô. Nộm sứa là món ăn mát, giải nhiệt, nếu ai đã từng một lần ăn nộm sứa vào mùa hè chắc chắn sẽ lưu giữ mãi hương vị thanh mát của món hải sản đặc trưng vùng biển nơi đây.

          Cá Khoai

          Loại cá này có nhiều nhất ở vùng cửa biển Thái Thụy và Tiền Hải. Mùa cá khoai bắt đầu từ tháng 9 cho đến tháng 2 âm lịch, đặc biệt là vào những ngày trời nhiều sương mù là thời điểm có nhiều cá khoai nhất. Cá khoai, như tên gọi của nó, tựa như những củ khoai lang đã gọt vỏ và hơi có phần èo uột. Nó là thức ăn dân dã của những người dân quê vùng biển, xưa kia người thành phố không mấy người biết đến món cá khoai, những người nông dân vùng biển thậm chí còn lấy cá khoai làm thức ăn chăn nuôi gia súc trong nhà.

          Cá khoai có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, bổ dưỡng như nấu rau cần, nấu cháo, nhúng lẩu nhưng ngon nhất có lẽ là nấu cà chua, thêm vài cây rau răm, thìa là và hành hoa. Thịt cá trắng, mềm, vị ngọt đậm đà, cùng chút rau riếp mỡ thái nhỏ. Ăn bát canh cá khoai sẽ thấy vị chua thanh mát của cà chua lẫn với vị ngọt bùi nhuốm mùi mặn mòi của biển cả trong từng miếng cá khoai, thêm chút vị cay rân rân, tê tê đầu lưỡi của ớt... Tất cả hoà quyện vào nhau thành món ăn dân dã mà say lòng người, ăn no mà không biết chán. Mùa đông có nhiều loại rau để ăn sống, nhiều loại rau làm gia vị cũng thường được trồng nhiều vào mùa đông như hành tỏi, mùi, thì là... Đây cũng là mùa đánh bắt cá khoai và cũng là thời điểm lý tưởng để thưởng thức các món ăn từ loài cá này.

                   Đặc sản Cà Ra

          Cà Ra sống tập trung nhiều ở vùng cửa biển, khi có nước biển tràn vào thì mang vị mặn, nhưng khi nước biển rút thì vẫn là nước ngọt. Cà Ra rất kén môi trường sống, nên hầu như chúng chỉ có nhiều ở vùng này vì môi trường sống còn thích hợp. Cà Ra có người còn gọi là cua lông, có hình dáng gần giống như con rạm vùng đồng bằng nhưng to hơn nhiều. Hiện cà ra chỉ tồn tại trong tự nhiên, chưa ai nuôi được.

          Loại cua này có vị ngọt thơm đặc trưng không giống bất kỳ loại cua, ghẹ nào khác, khiến bất cứ ai đã một lần thưởng thức sẽ không bao giờ quên. Cà Ra được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như rang me, hấp nhưng món lẩu Cà Ra vẫn là thơm ngon nhất. Cũng là nước lẩu vàng óng với vị chua thanh dịu của dấm bỗng và ngọt ngào của gạch cua, nhưng đặc biệt hơn là thực khách sẽ được thưởng thức thịt Cà Ra béo ngậy trong nồi lẩu nghi ngút hương thơm. Do vỏ Cà Ra mềm nên rất nhanh chín và khi ăn không cần dùng đến kìm kẹp như ăn các loại cua ghẹ khác.

            Những món ăn từ biển không chỉ được chế biến từ hải sản tươi ngon, mà còn là sự kết tinh tinh hoa của thiên nhiên và bàn tay khéo léo của con người, mang theo hương vị mặn mòi của sóng gió và những câu chuyện của người dân miền biển. Biển Hưng Yên còn rất nhiều món ăn khác được chế biến từ hải sản đang chờ bạn thưởng thức./.

                                                                                                 Bài: XTDLHY. Ảnh: Sưu tầm