Theo người dân nơi đây ổi Bo có nguồn gốc khoảng 200 năm về trước. Cây ổi Bo “tổ” mọc ở bờ giậu nhà cụ Phạm Hữu Thiên thuộc dòng họ Phạm Hữu ở thôn Bồ Xuyên. Ổi Bo có tên ban đầu là ổi lê, khi trái ổi chưa chín có màu xanh, khi ăn có vị chát, trái chín da có màu trắng. Khi bổ trái có cùi dày, ruột bé và chỉ có một vành hạt nhỏ, ăn có vị thơm, giòn, hạt mềm và khía múi như trái lê nên người dân đã đặt tên là trái ổi lê. Đến mùa ổi chín, người dân trong làng mang ổi ra chân cầu Bo để bán, từ đó cái tên ổi Bo dần được người dân quen gọi.
Để có những quả ổi chất lượng và vị ngon của giống ổi Bo thuần chủng thì những cây ổi Bo phải được trồng trên đất nguyên thổ của làng là vùng đất cát phù sa nhẹ tốt và không bị thoái hóa, trồng ở đất khác lâu ngày quả sẽ nhỏ như giống ổi ta. Hàng năm, giống ổi Bo ra hoa từ khoảng tháng 3 âm lịch và thu hoạch trái khoảng giữa tháng 7 âm lịch.
Ổi Bo rất đặc biệt không chỉ bởi hương vị thơm ngon mà cách thưởng thức rất đặc biệt: khi hái ổi phải hái bằng nèo, khi ăn ổi không nên dùng dao để cắt như vậy ăn miếng ổi sẽ thấy chua, phải ăn một cách bình dị dân dã mới ngon, để ổi nguyên quả và cắn từng miếng để cảm nhận hương vị đặc trưng của nó. Đầu tiên là thấy vị chát, sau là chua dịu, rồi vị ngọt thơm mát. Vị ngọt, thơm đó khiến những ai đã được ăn ổi Bo một lần sẽ nhớ mãi và nhận biết được sự khác biệt giữa ổi Bo và các giống ổi khác, nhất là với các giống ổi lai hiện nay.
Chính những hương vị đặc trưng riêng đó, mà ổi Bo đã trở thành một thứ đặc sản mang đậm hồn quê, như nhắc nhở những người đi xa luôn nhớ về quê hương, nguồn cội.
TTXTDLHY
